02 Omgeving

We zorgen ervoor dat er voldoende, passende en betaalbare woningen zijn voor al onze inwoners.

• We zetten in op versnelling van de woningbouwopgave.
• We bouwen betaalbaar en sociaal voor de juiste doelgroepen.
• We gaan voor de juiste mix van instrumenten voorhanden om betaalbaar en sociaal het bouwen en om deze woningen in dit segment te behouden.
• We zorgen voor een gezonde leefomgeving en zetten daarbij in op het verduurzamen van de woningvoorraad, gezondheidsbevordering, klimaatadaptatie, natuur-inclusiviteit en vergroening en ruimte voor ontmoetingsplaatsen.

Ontwikkelingen
Woningbouw bevorderen en waar mogelijk versnellen

Gezien de huidige woningnood zet de gemeente Renkum in op:

• Het streven dat 75% van de woningen binnen projecten betaalbaar is, met een mix van (sociale) huur en koop. 
• Het inzetten op goed verhuurderschap door particuliere verhuurders en woningcorporaties. 
• Het beschouwen van maatschappelijke en culturele doelen – in combinatie met wonen – bij het invullen van vastgoed.

Het rijksbeleid is op deze punten volop in beweging, om betaalbare woningen te realiseren en deze ook te behouden voor de doelgroepen met een wat lager inkomen.  Deze onderwerpen staan deels ook op de agenda in de regio in het kader van de uitwerking van de Woondeal. 
Binnen onze gemeente is er een flinke behoefte aan betaalbare woningen onder de NHG-grens ( N ationale H ypotheek G arantie) en in het sociale segment (koopwoningen rond de € 250.000 en sociale huurwoningen). Woningen voor ouderen zijn wenselijk met het oog op de doorstroming. 

Het uitgangspunt van 75% betaalbaar (woningen onder de NHG-grens), betreft een streven dat getoetst moet worden op haalbaarheid. Dit vraagt om een verdere uitwerking zodat duidelijk is hoe hier in de praktijk mee om kan worden gegaan. 

Op lokaal niveau is een mix van maatregelen en acties nodig. Van het actualiseren van het beleid zoals bij de nota Wonen, tot het concreet bemiddelen bijvoorbeeld via mediation in gevallen waarbij plannen dreigen vast te lopen tijdens de uitvoering. Achtereenvolgens worden deze maatregelen en acties benoemd:
Herziening van het woonbeleid
In de eerste 6 maanden van 2023 wordt gewerkt aan de actualisatie van de nota Wonen. We kiezen daarbij voor een programmatische aanpak. Hierdoor maken we een koppeling met de nieuwe Omgevingswet. Gezien de woningmarkt wordt in de nota Wonen/ programma Wonen, meer dan tot dusver het geval was, de uitvoering op de korte termijn gericht. De woningmarkt is dermate grillig dat flexibiliteit noodzakelijk is; een programmatische aanpak lijkt daarvoor meer geschikt.
Het programma dient integraal van karakter te zijn en worden ook onderwerpen uit het sociaal domein opgenomen, zoals zorg, leefbaarheid en veiligheid en er wordt een relatie gelegd met de dorpsvisies.

Actualiseren nota Grondbeleid
Het opzetten van een gemeentelijk grondbedrijf, in gang gezet in 2022, sluit naadloos aan bij het voornemen om meer regie te pakken bij projecten, zoals verwoord in het collegeperspectief. Het grondbedrijf is daarbij een onmisbare schakel. In 2023 wordt de nota Grondbeleid herzien. De huidige nota dateert uit 2007 en is dringend aan herziening toe. In de nota Grondbeleid wordt beschreven hoe ruimtelijke doelen gerealiseerd worden met financieel economische instrumenten en hoe de sturing daarop plaatsvindt. Zaken als grondexploitatie, kostenverhaal, fondsvorming en grondprijsbeleid krijgen een plek in de op te stellen nota Grondbeleid. Naast de keuze voor actief of passief grondbeleid zijn diverse keuzes die in de aanloop naar de nieuwe nota gemaakt worden.
De actualisatie van de nota Wonen gaat hand in hand met de actualisatie van de nota Grondbeleid. Deze trajecten zijn nauw met elkaar verbonden en we trekken dan ook samen op.

Het versneld realiseren van nieuwbouwwoningen, door het omarmen van kansen die zich voordoen

Vanuit de hogere overheden en de regio wordt sterk ingezet op het versnellen van de woningbouwproductie en het realiseren van woningen in het betaalbare segment. Wij werken daar uiteraard al aan. De uitdaging is het gelijktijdig versnellen van de woningbouw in combinatie met het realiseren van voldoende betaalbare woningen.
De benodigde woningen worden gerealiseerd binnen de bebouwde kom. Kansen, soms eenmalig, binnen de stedelijke contouren van onze kernen moeten daarom maximaal benut worden om de aantallen woningen te behalen. Dat kan alleen op een verantwoorde manier indien meerdere aspecten in samenhang worden bekeken. Het huidige visiedocument voor Centrum Oosterbeek vraagt daarom bijvoorbeeld om een toetsing, waar nodig aanscherping en een uitvoeringsprogramma. Voor Wolfheze betekent dit dat we willen sturen op samenhang, waarbij de toekomst van Wolfheze als geheel wordt bezien in het licht van de mogelijke herontwikkeling van de locatie Pro Persona. Alleen op deze manier kunnen binnen de stedelijke contouren voldoende woningen worden gebouwd.
Voor tijdelijke woningen maken we samen met aanbieders een plan voor realisatie.

Inzet mediation en maatwerktrajecten
Veel (woningbouw)ontwikkelingen lopen vertraging op door langdurige procedures. Mediation is een van de middelen om uiteindelijk te zorgen dat o.a. woningbouw toch gerealiseerd wordt zonder langlopende planologische procedures en finale uitspraken door rechters. Inmiddels hebben we wat ervaring opgedaan met mediation. Deze ervaringen stemmen optimistisch. Parallel daaraan zien we dat het extra inzetten op actieve samenwerking met de omgeving om langlopende handhavings-procedures te voorkomen, door de samenleving wordt omarmd. Dit vraagt maatwerk. Een actueel voorbeeld is op dit moment de gesprekken die gevoerd worden bij het Zweiersdal. Daarvoor zijn structureel beperkte middelen nodig, voor het opstellen van bijvoorbeeld een landschapsanalyse bij de casus Zweiersdal (handhaving; € 5.000).

Keuzes
In de eerste 6 maanden van 2023 wordt gewerkt aan de actualisatie van de nota Wonen en nota Grondbeleid. De versnellingsopgave krijgt hier een plek in. Voor zowel de nota Wonen als de nota Grondbeleid is een bedrag van € 50.000 opgenomen.

Kansen om genoemde aantallen woningen te realiseren in een versneld tempo worden omarmd. Daarvoor gaan we pro-actief inzetten op:

1. Herontwikkeling terrein Pro Persona in nauwe samenhang met de ontwikkeling van Wolfheze (€ 100.000)
2. Nadere invulling geven aan de visie Oosterbeek in de vorm van toetsing, waar nodig aanscherping en opstellen uitvoeringsprogramma ( € 75.000)
3. De bouw van tijdelijke woningen ondersteunen door procedurele knelpunten en vraagstukken rondom beschikbaarheid locaties voor zover mogelijk weg te nemen ( € 50.000)

Concreet zetten we in op de volgende acties om procedures te versnellen:

• Structureel budget voor maatwerk- en mediationtrajecten (€ 20.000).